Ona ko te pogai tena, password protocol mo te pulepulega e mafai o fai me se vaega taua o te cyber mo palani ki te puipuiga o fakamatalaga o tau fakapotopotoga. Password e lasi te fakaaoga fakatasi mo username. Tiga i ei, i site puipuigina latou e mafai foki o fakaaoga fakatasi mo nisi auala o fakamautinoa me ko oi koe pela mo sua PIN mo/ io me se fakamatlaga tela e iloa ‘lei ne koe io me ne mataimanu e faite ne te electronic token io me se keypad (fakaigoa ki multi-factor authentication). I nisi mea, website e fakatagi te faulu o password fakaaoga nai mataimanu mo se puipuiga faopoopo.

Te fakamataku o te fakaaoga o se password e faitaugofie kae seai ake foki se sua password mo tau akauni email

Tino fakaloiloi pela me ko ia tinatino i tau kampane io me ko tino galue e fakaloiloi mo nisi o amiga masei, e aofia:

Maua o fakaaoga tau akauni pela foki nisi akauni online.
Togi mea online i lalo i tou igoa faka pisinisi.
Fakaloiloi tau pisinisi pela me ko koe io me se tino galue i luga i social networking platform
Avega o email i tou igoa fakapisinisi io me se tino galue.
Fakaaoga data kola e tausi i tau network.
Ulu mai sea fanoi ki loto i tau network.

Filiga o te Password Tafasili te ‘Lei

Fai:

Fakaaoga se password i taimi katoa.
Fakaoga se password e fuifaitaugina, mo password kesekese mo akauni email kesekese.
Ke faite se password fuifaitaugina, fili ne muna e valevale e tolu. Napa, failoga mo mataimanu ‘lasi pulutaki mo maitaimanu foliki e mafai o fakaaoga manafai koe e lagona me tau koe o fai sau password fuifaitaugina, io me ko te akauni tena e fai ei tau password e managina ke fakaaoga se ko mataimanu fua ka ko nisi mea aka foki.
E isi ne nisi ne nisi auala, kae seai fakatonuga faigata io me vave, kae mafaine koe o onoono ki mafaufauga konei:
Fili se password e nofo ki te valu mataimanu (kae uke atu mana mafai ne koe, ko te me fua ke faigata i tino amio masei o maua), se pulutakiga o mataumanu lasi mo mataimau foliki, nala mo failoga o te keyboard penei @#$%^&*()_+. (penei SPID#Rm@n – tusiga o spiderman, ki mataimanu, napa, Mataimanu lasi mo foliki). Tiga i ei, tau ke iloa ne koe me i nisi failoga e mafai o faigata i te maua i keyboard mai fenua fakatea. Masaua foki me i te fuli o mataimanu ki napa (penei E ki te 3 mo te i ki te 1) ne taaga foki ko iloa ne tino amio masei.
Se laina o se pese tela nisi tino e se mafai o iloa te sokoga kia koe.
Se igoa o te matua o se koi foliki ai (se ko te igoa o tou matua koi foliki ai).
Fili se fakamunaga e iloa ne koe, penei ‘Fakasao te Tuvalu, ke fakasao foki te lalolagi’ kae puke a mataimanu muamua maim una takitasi ke maua ‘ftt,kfftl’.

Sa Fai

Fakaaoga mea konei pela me ne password:

Username, igoa tonu loa io me igoa faka pisinisi
Igoa tino tou kaiga io me se manu fagai
Asofanu o koe io me o tou kaiga
Tiimu futipoolo e fiafia koe ki ei io F1 tiimu io me ko muna kola e faigofie o maua kae se fita foki te ‘sala
Te muna ‘passoword’
Fakasologa o napa,
Se muna masai i loto i te dictionary, tela e vave maua fua ne tino kola e isi loto polokalame hack.
Kafai e fili ne koe a napa passcode io me se PIN, sa fakaaoga fakasolo ki luga io me ki lalo o napa (pela, 4321 io me 12345), fakaaoga e tasi loa te napa (penei 1111) io fakasologa o napa o te keypad kola e mauagofie (penei 14789 io 2580).

Tausiga faka’lei tau Password

Sa fakaasi tau password ki so se tino aka, kafai e faka’tau koe me ko iloa ne se tino tau password, fuli fakavave loa.
Sa fakaaoga tau password manafai e isi ne tino e onoono atu ki au mea e fai.
Fakaaoga password kesekese ki luga i website taki tasi. Kafai e tasi fua tau password, e faigofie fua ko tino ke mafai o maua kae fakaaoga ne latou mea katoa.
Sa fakafokifoki au password (penei password2, password3).
Ke fulifuli faeloa tau password e se fakamalosigina, vagana e fai fua ne koe manafai ko mafai o fakamseigina, tena ko tau o sui fakavave. E fakaaoga foki manafai sua akauni io me se website tela e fakaaoga ne koe fakamatalaga mo login ko oti ne hacked.
Kafai e tau o tusi ne koe tau password ki lalo ke mafai o masaua ne koe, onoono fakalei ke moa e mafai o iloa, ka eke se mafai o fakaaoga ne nisi tino i te tusi ne koe ki code (sui a mataimanu i tau password ki nisi kola e mafai o masau ne koe, io me faigofie o sala ne koe).
Sua auala ke tusi ne koe tau password ke fakaaoga ne koe se online password vault io me se safe. Sala ki futuaga, kae fakapatonu te mea e fili ne koe e puipuigina kae fakatalitonugina.
Sa aveave tau password i luga i email. Seai loa se pisinisi fakatalitonugina e fesili mai ke fai ne koe te mea nei.

Te mau tela ke fakaoga ne koe password kesekese ki akauni takitasi e mafai loa o tai faigata te masau. Mafaufau o fakaaoga a mea kola i password vaults avanoa iluga i te internet, kae faitau a toe iloiloga kae sala ki fautuaga.

Password Vaults/Safe

E isi se ofaki o password vault (tela e iloa pela me password safe io me isi aka foki sua igoa) avanoa ke mafai o tausi i ei a password katoa a tau kampane i te mea e tasi, faigofie te fano ki ei tela la se manakogina ke masau ne koe katoa loa, io me tusi ki lalo. E toe itiiti loa ko se manakogina ke masaua ne koe se seti e tasi o fakamatalaga login.

Koe e tau o faitau a toe iloiloga mo fautuaga mai mua o faulu tau password ki loto i te password vault. Me se tau mea e fili, te motou fauuaga ko te mea ke fakaaoga two-factor (2FA) – me i nisi fakamatalaga, e ave ne ia se code ki se mobile tela e filigina io me se meafaigalugea – tela e manakogina ko te mea ke mafai o fakaaoga, tai fano loa pela mo te fakapatonuga o se togiga o se mea mai tau faletupe online.

Mo se puipuiga faopoopo, e fautua atu matou ko password ke encrypted mai mua koi tuai o faulu ki te vault o tausi i foki loa i loto i te otou network. Mai te fakamave te encrypted password mo encypted keys i te faifaiga tenei, ko foliki kii lo ate mafai o fakamaseigina manafai te vault e isi se fakalavelave ki te talaga o au data.

Pulepulega o Akauni a Tino

Tino katoa kola e fakaoga computer e tau o ave ki ei olotou akauni akauni fakagalue ko te mea ke mafai loa ko latou o fakaaoga olotou files mo polokalame. Akauni fakaaoga takitasi e mafai o fakaaoga manafai fua e faulu a username mo password ko te mea ke saogalemu ei te tino fakaaoga. Nisi vaega o akauni a tino fakaoga e mafai foki o fakaoga i nisi akauni.

(Windows Vista, and Windows 8 only).

Sa fakaaoga se akauni tela e isi ei ne saolotoga o tino fakatonutonu mo faskaoga i aso takitasi, me mafai loa malware e mafai o fakaaoga ne latou saoltoga o tino fakatonutonu. Kafai foki loa ko koe te tino tokotasi e fakaaoga, faite loa se akauni a te tino fakatonutonu ke fakaoga nei ia i taimi kola e manako ei o fai sena galuega pela mo te fauluga o polokalame io me fuli te fakagaluega o te fakatokaga, mo te sua kauni masani ei mo fakaaoga ne koe i taimi katoa. Kafai koe e logged in pela me ko te tino fakatonutonu, koe ka fakatonu at uke faulu te password a te tino fakatonutonu manafai koe e fakapiki ne koe se mefagaluega fou io me se polokalme. E mafai ne koe o atafai akauni a tino fakaaoga i te Windows Control Panel.

Hunt the Password mai te Get Safe Online i luga Vimeo.

Password Protocol & Control