Fakanofoga taua mo puipui Data: tulafono mo faifaiga ‘lei
- Data totino e tau o fakatoka faka’lei kae tautali ki tulafono mo tino io latou a data e tausi ne koe e tau o fakailoa me nea mea e fai ki olotou data.
- Data totino e tau o fakaaoga fua ki pogai loa kola ne puke mai ei.
- Data totino kola e tausi e tau o lava, e aoga kae se too uke (kae se too mutana ‘me mana manakogina fakamuli’)
- Data totino e tau o sao katoatoa kae kafai e manakogina e ‘tau o fakafou faeloa, mo tino taki tokotasi e tuku te avanoaga ke mafai loa ne latou o fakafou olotou data, io me fakafou ne koe, fakatasi mo manakoga ki sokotakiga ki mea tau maketi.
- Data totino e se tau o tausi ke leva atu mo te mankoga. Koe e tau o fai se fakanofoga o te tausiga o data kae tau foki o fakamalosigina.
- Data totino e tau o fakatoka ke fano tonu mo te saolotoga o te tino io ia. Koe tau o fakapatonu me so se fakatagi mai se tino ki se copy o ana data e tau o tali fakavave ka eave foki a data i tena taimi tonu.
- Mea technical kola e taugatonu mo fakanofoga faka fakapotopotoga e tau o fakatu ke puipui a data mai te puke ne tino, tufa ‘se mo nisi vaega e mafai ei o fakamasei.
- Data Totino – fakamataga e tau atu ki se tino tokotasi.
- Data Subject – te tino tela e fakatino ki ei a data
- Data subject access request – te saolotoga o te tino o fakatagi ki se copy o ana data mai lalo i fakatokaga fai faka’lei mo togiga o lafoga.
- Data controller – fakapotopotoga io me ko te foitino tela e fakaaoga ne ia data totino.
- Fakatokaga o data totino – tausiga, aveavega, onoonoga, fakaaogaaga, iloiloga o data totino.
- Fakailoaga (Notification) – se fakatokga fai faka’lei o fakailoa ki te ofisa o te Komesina o fakamatalaga mai te fakapotopotoga ki te fakaaogaaga o data totino.
- Sensitive data totino – data ki luga i talitonuga io me nisi o talitonuga, se tagata io me se fafine, ola lei, tino mai fea, vaega tino pefea, ana talitonuga faka politiki, tine e kau atu ki se iuniuni, sala i te Maaloo.
- Aofia
- Digital or electronic data (aofia ei ata mai CCTV).
- Data e tausi i loto i fakatokaga o file (fakatokaga e fai ki pepa), e fai pela me ko te fakatokaga e fakavasega fakalei o file. Se vaega fakatokaga e fakaioga ki se “manual file tela e fakasoa fak’lei mo lotou maaka fakailoga ko te mea ke mauagofie so se file”.
Tulafono Valevale mo Puipuiga o Data (General Data Protection Regulation (GDPR))
Kafai koe e fakatoka data totino mo tino o te European Union (EU), koe e tau tautali ki tulafono mai lalo o te General Data Protection Regulation (GDPR)