English

Digital Legacies

Kafai e mate te tino, e tuku ne latou olotou kope taua mo sene ki tino pela mo ona kāiga, taugasoa io tino masani mo ia io me se fakapotopotoga. Mea nei e fakatoka maimua ki se faiga o se togi io kafai seai se togi – i te ikuga a te fono. I aso nei, te lasiga o tatou ka tiakina mai vaega maumea valevale online, aofia ei fakamatalaga toetoe o tino, akauni email, faka’paaga mo nis mea aka foki i luga i mea fakasalalau mo mea i luga i akauni faitasi, files e tausi i te cloud. E lasi kii lo ate numiga mot e gasolo aka te aofaki o faipatiga ki luga me ne mea ka fai o puipui au digital maumea mo te manuia o latou kola koi ola kae sui ia koe, io me i sua feitu ne solo katoa loa akauni.

A Pokotiaga

  • Ata, video, mau, fakatupuga pese mo nisi mea taua ki te mafaufau ko se mafai o maua ne kāiga mo taugasoa, nala kaati ko galo loa ki te se gata mai.
  • Tino fai mo sui ko se maua o pono akauni kola ne olo i lalo te igoa o te tino ko mate, aofia ei sose fakaaogaaga o te akauni.
  • Tino fai mo sui ko se maua o fakatumau te sokoga mo tino masani fesokotaki online.

Mea taua

Te mea taua loa ke fakamautinoa ko akauni online katoa kola e aofia ei fakamatalaga o mea togitogi ke mafai o pono fakavave i te taimi ko mate ei tino ke fakagata te fakaaoga ne nisi tino io me kaisoa te iloga, io fakasoko loa pukega o mea kola e tau loa o togi. Mea konei e aofia ei faletupe, mea togi/kapotaeka sites, mea taua ki te olaga, mea tau sokotakiga, fakafiafiaga, tafaoga, tafaoga tupe mo sites o koga sautala. Te ‘malu o kampane io me ko sites e mafai loa o fakatonu atu me sea te vaega faiga ka fai.

Tausiga ou kope taua

E uke auala e mafai o fesoasoani o fakamautinoa i digital assets se mafai o ‘galo mai tua o te mate. Ko oko te uke o websites mo sevesi online ke mafai o fakailoa atu i te laupepa tenei, nala ko oti ne fai tatou i nisi kola e lasi te fakaoga. Te motou fautuaga fakapitoa ke mafai o fakaaofia ou manakoga ki au akauni katoa io me ko akauni takitasi – aofia ei login mo nisi mea ke mafai o fakagalue – i tau togi ka ave ke tausi fakalei ne tau loia (solicitor).

Social Media

Nisi social networking sites e isi ne fakanofoga manafai ko isi se mea e tupu ki te tino fai akauni manafai latou ko mate. Nisi aka, akauni e tumau se fakaaoga vagana ke solo ona ko te seai ne mea e fai io kāiga mo taugasoa kef ai se faiga.

Facebook

Facebook e isi sena form mo kāiga mo taugasoa ke fakatagi ke mafai o tapale te akauni mana mate te tino, io mo te ‘fakamanatuaga’ tou tala totino, ko tena uiga te tino mate ka se mafai o lavea i te ‘suggestions’ io ‘people you know’ pokisi, kae ko koe koi mafai loa o lavea ki so tino manafai e tal olotou tala totino ke. Fakalagolago atu loa ki private settings, taugasoa mo kāiga ke mafai o mafaufau fakatasi ki te tino tena.

Twitter

Twitter e mafai o pono akauni kae aumai a tala ne fakamau o tweets a tino kola ko oti ne mate. Te fakamolenole ke mafai o fai e tau o vau mai se tino tonu o te kaiga tela e fakamaonia io me se tino tela e fakasaoloto ke sui fai mo sui o te kogakoga. Te faifaiga e fakamaina faka’lei i luga i te Twitter’s support site here.

Google (e aofia ei YouTube mo te Google Play)

Google’s ‘Inactive Account Manager’ tena aoga e fakasaoloto tino fakaaoga ke fakatoka se auala ke mafai o ave te pulega mo te fakaogaaga o se akauni ko se fakaaoga ki se tino tela ne filifilia. Au kope aoga i te Google e mafai o aofia Google+ Google Docs, Gmail, Picasa photos mo YouTube videos, mai tafa o nisi mea. E tasi loa e iloa te tino ko mate, Google e mafai o galue mo kaiga pili mo tino kola e fai mo sui ken a pono te akauni online. I lalo i nisi tulaga, e mafai o fakatoka mai a mea kola i loto i te akauni a tino ko oti ne mate.

MySpace

MySpace e tausi io me tapale tala totino a tino fakaaoga mai se tino o te kaiga, io me tino filifilia mai te koga e nofo i ei. Te site e fakavanoa se fakamasausauaga ke fai mo fakaaloalo ei latou kola ko moe atu.

Email

Gmail mo te Hotmail e fakavanoa a akauni email o te tino ko mate ke mafai o ‘tala, manafai nisi mea e manakogina ko katoatoa. Yahoo emails ka se mafai o fakaaoga se vaega penei.

DropBox

Dropbox e seai sena fakanofoga mo akauni a tino ko mate. I lalo i ana fakanofoga masani, dropbox kola ko se fakaaoga ka solo mai tua o te 90 aso mai tua o te toe taimi loa ne login.

Wikipedea

Wikipedea user pages e masani loa puipui saukatoa mai sose fakatonutonuga mai tua o te taimi ne mate ei te tino, ke puipui so se fakatonutonuga seai se saolotoga io fakamaseiga e aofia ei trolling. Wikipedia e isi sena central memorial page ke masaua tino katoa kola ne lasi olotou tusaga ne fai io me ne fakatonutonu.

iTunes

Sitoa Apple’s iTune terms and conditions e se tusi ei me sea te mea ka fai manafai ko mate te tino, kae e tusi ei: “se mafai ne koe o rent, lease, lend, sell, transfer distribute, io me sublicense te Licensed Application kae, kafei e togi tau Mac Computer io me se meafaigaluega iOS ki se isi tino, e tau mo koe o tapale te Licensed Application mai te Mac Computer io me ko te meafaigaluega iOS koi tuai o togi atu ne koe”. Tena uiga mea katoa i loto – e aofia ei a pese, video, podcasts, apps mo mea e tausi i te iCloud ka loka katoa loa i te akauni kae ka se maua o ave ki se isi tino, pena foki loa manafai koa mate te tino. Tiga i ei, Apple e lauiloa ke fai ne ia manakoga tonu mo akauni o tino ko oti ne mate ke suigina ne se tino tonu o te kāiga te la e alofa o fai se faiga ke email ki

email [email protected] o fai’pati ki te tulaga tenei.

Kae pela ki se tulaga se meafaigaluega a te Apple ke ave manafai se tino ko mate, te igoa, email mo te password io me ko fakamatalaga o mea togitogi e mafai o ‘fuli manafai se kaiga io me se tino ne fakasoloto ke fakaaoga ne ia te akauni. Mea nei se faifaiga taua o te tiaki o fakamatalaga online login i se togi. Te passcode o te meafaigaluega io PIN e tau loa o fakailoa, i fakamatalaga maea mo login ma pokotia manafai te meafaigaluega se mafai o fakaaoga.

Apple e isi foki sena sevesi ke fakamautinoa me i te akauni ko oti loa ne pono katoatoa.

Onoono foki

Fakamatalaga o muna

PIN

Personal Identification Number.

iOS

Apple’s operating system fakaoga loa i luga i ana iPhone mo ana iPad devices.

iCloud

Apple’s secure cloud storage and backup product.