Mo tino takitokotasi mo pinisi foliki, mea konei e aofia ei IP cameras e fakaaoga mo fai puipuiga, kilokiloga mo onoono ki pepe, mea fakavela fale, televise kola e soko/ set top boxes, multi-room entertainment devices, ‘smart’ electrical goods (mai aisa ki bathroom scales to dimmable, moli fakapolokalame) kae gasolo fanaka, ko mea fakateletele. Mea katoa ko fanaka te lotou fakaaoga te internet o fakailoa te tulaga mo te galue, io me ke avaka te galue ‘lei, i te taimi e fakaaoga i ei.
Te lasiga – soko ki te internet mai Wi-Fi router i fale mo pisinisi, fai ke mafai tino ia latou o onoono io me atafai nisi io me ko galuega katoa a latou mai se koga ‘mao mai olotou mobile telefoni io me ko nisi meafaigaluega.
Mo fakapotopotoga ‘lasi, koga faite ei mea, koga o masini iti, enetise grids, fakaimasaki mo fakatokaga oloolo malaga ko gasolo aka o tai ‘pau te sokoga, mafai o 24/7 sokoga ki te menetia gaosi mea ki luga i te pule (CEO), i so se koga e nofo ei latou i te lalolagi.
A Pokotiaga
Tiga loa i ei, ona la mea konei e soko ki te internet, pela mo computer mo mobile devices latou e pokotiagofie mai te fano ki loto seai se saolotoga io me hacking. Ka ko te fakamatakuga i tai lasi loa i te mea se mataulia ne te tokoukega o tine me i mea konei e mafai o hacked.
I te fakatau me kaati e seai se tino e mafai o manako o hack ki loto i tau aisa. Tiga i ei, ko isi kae uke vaega tulaga o fale mo pisinisi IP CCT cameras ko oti ne hacked ki loto mo te fakamoemoega o lamalama te tino iā ia te TV me nea ana mea e fai pena foki ana kāiga, i nisi taimi kae mai ata mai video footage e pei online ke lavea ne tatou katoa. Te fakamatakuga la me iā koe mo tou kaiga e mafai o ononogina seai se saolotoga i tou fale.
Tiga loa me ko tau mea pei ata io me se mea aka a koem i te fale io me se mea a te pisinisi tela e maua o ulu ki loto, mea totino kae ‘funa i tou fale,pisinisi, tino galue mo tino togi mea ko oti katoa ne iloa ne nisi tino.
Ata puipuiga o au ‘mea’
So se mea e connect e togi ne koe e tau loa o configured ke connect ki tau router, kae te lasiga e manakogina se password, tela i te lasiga o taimi e pre-set i te koga ne faite ei. Matou e fautua atu ke:
- Sui tau default password ki se mea tela e faigata o crack/ tukutaumate kae tela e mafai o masaua. Tausi au passwords kia koe loa. faitau a motou fautuaga ki passwords i konei.
- Fakamautinoa tau Wi-Fi e puipuigina ki WPA2 levolo i taimi katoa kae sa fakaasi a access code ki tino seai ne saolotoga.
- Faitau kae fakamasani koe ki fakatonuga mai koga ne faite ei, maise loa ki te sokoga ki te internet. Kafai se mea se maina, sokotaki ki te koga ne faite ei.