English

Virtual Private Networks (VPNs)

Virtual Private Networks katoa e fai te sevesi mama: fakaavanoa end-to-end encryption mo sose data e kave kia latou. Te encryption tenei e se fakagata tau data mai te puke…e fakauiga fua me i te tino e faitau ne ia au data e fakafesagai mo mea se mafai o malamalama kiei.

A encryption katoa e mafai o ofa, i niisi pati ate tino e maua ne ia, e mafai o ofa te encryption, te system katoa e faka’na ki luga ite faiga me i te fakatele ne te computer te malosi o ofa te encryption e lasi te fakamaumau kiei iloa te mea e mafai o maua mai iei, kae mafai o leva te taimi.

VPNs o Kamupane

Te end-to-end encryption e mafai o foliga me pela me se mea lei, kae tela la e fano ki luga i te tulaga me gata i fea. Taulasiga, VPNs e fakaaoga saale o fesoasoani remote working; tenei te koga a feitu e lua e mua ite network ate kamupane kae i luga ite mea faigaluega e fakaaoga, remotely, ne te tino galue. Te vaega VPN tenei e fakaaoga saale ise auala manuia mo ne tausaga e uke kae faite se encrypted ‘tunnel’ ite vasia ote computer ate tino galue mo te corporate network, tela e fai iei te computer ate tino galue ke fai mese vaega o te network (virtually). Te mea nei e sui ne ia te puipuiga sokotakiga ite vasia o computer fakamaonia kola e pulegina ne te fapotopotoga e tasi tena.

Consumer VPNs

Se pela mo te vaega mai luga, te sokotakiga puipui e nofo ite vasia o computer fakatalitonugina, te fakaotiga o vaega konei o VPN tela kote computer ate tino togi kope ite sua fakaotiga mo te servers ot eh VPN provider ite sua fakaotiga. Tela la, kafai a providers e fakasalalau ‘secure end-to-end communications’, tona uiga e fano fua kite gataga ote liisi o latou. Sose fesokotakiga e se lei tela e kave ne koe e puipuigina ne te VPN mai tau mea faigaluega ki te gataga o computers ote VPN provider, kae e toe foki loa ki tena nofoga muamua tela se lei ke fakataunu kite koga e fano kiei. Te uiga ote faiga penei of fakaaoga te vaega ote VPN e fakaasi se tulaga fakatalitonugina ite VPN provider.

Tona uiga, tau VPN provider e kafi o lavea ne ia au mea katoa e fai, website katoa e aasi koe kiei mo au faiga o sose fesokotakiga e kave ne koe. I tulaga o fesokotakiga puipuigina – pela mo website mote “s” ite fakaotiga ote HTTP tuatusi mote lanu launiu loka – a latou e se mafai o lavea sose data e kave ne koe. Kafai koe log in kite online banking, pela, ka se mafai o lavea ne latou ne fakamatalaaga pela mo usernames, passwords io me ko fakamatalaaga o au akauni. E mafai, me koi e faletupe iei koe kae maua se fakasolooga o website takitasi tela e aasi koe ki ei, computer katoa kola e sokotaki koe ki ei kae koi e fakaaoga ne koe mo fai au sevesi tau email mana fakaaoga ne koe te sevesi a latou.

Tela la i te fakaaoga se vaega consumer VPN penei, a koe e talitonu kite provider ke se fakaaoga au data ise auala tela a koe e fai me se taulia. Te taulasiga o sevesi e fai me e seai ne olotou tausiga o fakasolooga o au mea e fai online, kae se mafai ne latou o fakatalitonugina. Te talitonu me a latou e mafai o nofo mo fakasologa o websites katoa kola ne aasi koe kiei kae mafai o lavea a mea e fai o sose vaega fesokotakiga se puipuigina, a koe ko talitonu me ka se taofi ne latou ne fakamatalaaga kae se fakaaoga mo fai ne pogasi pela mote profiling mo fakasalalauga e taketigina, ite feitu o latou io me ko fapotopotoga mai tua atu. Te ukega o fakasalalauga mo consumer VPNs e fai me talia ne latou a koe ke fakaloiloi a sevesi online mai te mafaufau ia koe e nofo ise koga fakatea, tela ko mafai iei koe o saoloto ki sevesi kola e se avanoa ite koga e nofo iei koe. E uke a sevesi pela mo te Netflix mote BBC iPlayer ko mafaufau penei kae kote laveaga ne latou me te tino ko taumafai o funa tena koga nofo, ko se taulia iei kite sevesi. E isi foki ne providers ne fakamuna me te fakaaoga te lotou system ka funa ne latou ne vaega faifaiga mai tau ISP, se mea tela e se fiafia kiei te Get Safe Online.

Te penefiti tonu ote consumer VPN, kafai taimi e fakaaoga Wi-Fi hotspots, pela mo hotspots i cafes mo potu o fale tali malo, tela au fesokotakiga e mafai gofie o lagona kafai te Wi-Fi e se puipuigina. Ite feitu tenei, a VPN e se gat ate interception kae, pela mom ai luga, e fai ne ia te fesokotakiga ke se mafai o faitau. Ite vaega nei, ke masaua ne koe ia koe e se fakagata te pokotiaga, kae gasue fua mai ite local Wi-Fi kite computer ate VPN provider.

Summary

  • Ite vaega ote VPN e fakaavanoa atu ne tau fapotopotoga ke saoloto ki te lotou network, te end-to-end fesokotakiga e fai ite vasia o computer e faka talitonugina kae, kafai e fakatoka fakalei e tau o fuafau me saogalemu.
  • Koi tuai o fakaaoga consumer VPNs, a koe e tau o mafaufau
  • Pefea te talitonu koe kite provider.
  • Sea tau mea e mafai o fakatoka mai luga ise kamupane tela e mafai o sese kamupane UK.
  • Me pefea e tau loa o fakaaoga ne koe te tuku matala o te Wi-Fi, iloa tau 3G, 4G io me 5G data tela e lei atu tena puipuiga.
  • Me pefea te consumer VPN e taua tena togi o kau atu i te tumau iei, io me mafuli fua tena pokotiaga.

Fakamatalaga o muna

Wi-Fi

Onoono ki te 'wireless network'.

Virtual Private Network

Virtual Private Network: se faiga ke faite se sokoga puipui i te vasia o poini e lua i luga i te internet. Masani o fakaaoga fua mo fesokotaki mai te pisinisi-ki te sua- pisinisi.

ISP

Internet Service Provider: se kamupane tela e fakatoka ne ia ke mafai koe o fano ki luga i te internet.

Encrypted

Te faiga o fuli a data ki luga i cipher text (ne vaega a code) ke fai moa e maina tino kola e seai ne olotou saolotoga ki ei.